Schody to element budynku, bądź ukształtowania terenu. Umożliwiają komunikację pomiędzy różnymi poziomami. Znane są już od najstarszych czasów. Początkowo schody posiadały zastosowanie czysto praktyczne. Jedynie te, które wykonane były z kamienia, mimo swej prostej konstrukcji stanowiły element architektoniczny zdobiący. Dodatkowo podkreślały rangę danego obiektu, na przykład zamku, świątyni, kościoła i tym podobne.
Schody – rodzaje
Schody dzielimy:
W zależności od ich miejsca położenia:
- Wewnętrzne – znajdują się we wnętrzu budynku,
- zewnętrzne – zobaczyć je można na zewnątrz budynku, (na zewnątrz budynku)
- terenowe – zbudowane są jako oddzielna budowla.
Według przeznaczenia użytkowego:
- piwniczne,
- ewakuacyjne,
- główne (nazywane również reprezentacyjnymi),
- służbowe (na przykład kuchenne),
- techniczne – takie, które ułatwiają dostęp do niektórych urządzeń.
W zależności od kształtu w rzucie poziomym:
- dwubiegowe zwykłe z kierunkiem powrotnym,
- dwubiegowe z biegiem podwójnym: dolnym oraz górnym,
- trójbiegowe,
- dwubiegowe łamane,
- wachlarzowe,
- zabiegowe,
- kręte i spiralne,
- jednobiegowe proste,
- dwubiegowe jednokierunkowe.
W zależności od kąta nachylenia:
- schody normalne o kącie nachylenia od trzydziesty do trzydziestu sześciu stopni,
- schody łagodne o nachyleniu do trzydziestu stopni,
- rzymskie schody (nazywa też jako kacze), których kąt (najczęściej powyżej czterdziestu pięciu stopni) wymaga zastosowania trepów naprzemiennych lub podcinanych,
- schody strome, których kąt nachylenia przekracza trzydziestu sześciu stopni.
W zależności od ognioodporności:
- nieogniotrwałe,
- ogniotrwałe – posiadają określoną klasę ognioodporności.
W zależności od materiału:
- ceglane,
- drewniane,
- kamienne,
- stalowe,
- betonowe,
- z materiałów mieszanych,
- żelbetowe.
W zależności od konstrukcji:
- Spiralne – są one płytowe bądź prętowe,
- Wspornikowe – posiadają biegi wspornikowe,
- Policzkowe – są one oparte na belkach policzkowych,
- Płytowe o brzegach wspornikowych,
- Wspornikowe – mają stopnie wspornikowe,
- Samonośne,
- Płytowe – są one wolno podparte.
W zależności od rodzaju pracy:
- Pracujące jako układy płytowe,
- Pracujące jako układy płaskie,
- Te pracujące jako układy przestrzenne, których elementy mają złożony stan naprężeń,
- Pracujące jako układy prętowe.
Schody – jakie posiadają elementy?
Schody zbudowane składają z następujących elementów:
- Bieg – jest to nachylona część schodów, która złożona jest z jednakowych stopni oraz biegnie w jednym kierunku. Jego szerokość użytkowa, czyli odległość mierzona pomiędzy poręczą, a wykończoną powierzchnią ściany bądź między wewnętrznymi krawędziami poręczy.
- Spocznik – podest, który przedziela biegi.
- Dusza – jest to prześwit między biegami (zwykle wynosi on dwanaście centymetrów) w schodach dwubiegunowych lub pusta przestrzeń znajdująca się w centrum innych schodów.
- Stopnie zabiegowe – są to stopnie, które się zwężają, są klinów. Szerokość właśnie takich stopni powinna być równa szerokości stopni prostych znajdujących się w dalszej części biegu, umieszczony on jest w odległości czterdziestu centymetrów od balustrady wewnętrznej.
- Policzek – jest to belka, na której oparte są stopnie, mogą one być nasadzane od góry bądź też wsuwane w policzek.
- Podstopnica – nazywana tak jest pionowa część stopnia, której dotykają czubki naszego obuwia.
- Podniebienie – inaczej spodnia, czyli widoczna część biegu schodowego.
- Nosek – jest to część stopnia, która wysunięta jest nad podstopnicą oraz zwiększająca w ten sposób jego płaszczyznę.
Schody – opisy ich rodzajów
Schody żelbetowe
Belki bądź płyty są elementami nośnymi w konstrukcji schodów żelbetowych, mogą one opierać się na słupach albo ścianach. Belki mogą być ułożone po bokach schodów. Jest to tak zwana konstrukcja policzkowa, bądź w osi schodów, czyli konstrukcja centralna.
Rozróżnia się schody płytowe i belkowe, w zależności od rodzaju elementów nośnych schodów żelbetowych. Schody płytowe składają się z płyty spocznikowej oraz biegowej. Przy czym bieg może być płytą wspornikową osadzoną w ścianie nośnej, wolno podpartą na płytach spocznikowych lub połączony w jednolity element z płytami spocznikowymi.
W dzisiejszych czasach często wykonuje się schody żelbetowe. Jest to bowiem materiał ogniotrwały. Z takich schodów można korzystać już w trakcie budowy bądź przy wykańczaniu budowli, ze względu na ich konstrukcję oraz konieczność stosowania specjalnych fundamentów, zbrojenia i odpowiedniego powiązania z elementami budynku (takimi jak ściany, fundamenty czy strop). Stawia się je w trakcie budowy ścian, a ich posadowienie powinno się uwzględnić przy wylewaniu fundamentów. Nie jest tylko ważna właściwa klasa stosowanego betonu przy projektowaniu tych schodów. Warto też uwzględnić odpowiednie zbrojenie. Słabym punktem ich wykonywania jest konieczność stworzenia przez nas drewnianych szalunków, należy pamiętać, że trzeba to zrobić przed wylaniem. Wymaga to od nas szczególnej precyzji. Błędy w wykonaniu będą miały swoje skutki w kształcie stopni, niedoskonałości wymiarowej i tym podobne.
Schody samonośne
Podstawowym elementem nośnym w konstrukcji tych schodów są belki, opierają sie one na podłodze, ścianach, słupach lub na stropie. Belki nośne wykonane mogą być ze stali bądź z drewna. Bardzo często stopnie te podwiesza się na specjalnych prętach do stropu budynku. Moga być też montowane bezpośrednio do ściany.
Schody metalowe
W tym rodzaju schodów stopnie, konstrukcje, jak i pozostałe elementy wykonane są z metalu. Sposób ułożenia ich konstrukcji jest identyczny jak ten w modelach drewnianych. Elementy stelaża wykonywane są z różnych rodzajów profili stalowych, które posiadają odpowiednie przekroje zapewniające sztywność oraz wytrzymałość.
W celu uzyskania odpowiedniego kształtu, który umożliwi montaż stopni, profile są ze sobą spawane. Najczęściej konstrukcje w schodach metalowych wykonuje się z blach o grubości od ośmiu do dziesięciu milimetrów. Wycina się je laserowo oraz skręca ze sobą za pomocą odpowiednich do tego śrub. Stopnie w tym rodzaju schodów wykonuje się najczęściej z kratownic. Jednak nie jest to jedyna opcja ich zrealizowania, można je wykonać również z blachy, ryflowanej, perforowanej, gładkiej bądź łącząc ze sobą różne rodzaje materiałów.
Schody drewniane
Tutaj stopnie oraz elementy konstrukcji wykonuje się z drewna. Najczęściej używa się do tego drewna iglastego, rzadziej liściastego twardego. Drewno, które jest przeznaczone do budowy tych schodów, musi być koniecznie klejone w odpowiedni sposób z klepek o szerokości od czterech do dziesięciu centymetrów.
Trzeba pamiętać, by zachować należyte, naprzemienne położenie usłojenia, ponieważ takie przygotowanie materiału zapobiega późniejszemu wyparzaniu oraz krzywieniu.
Do budowy schodów drewnianych najczęściej stosuje się konstrukcje policzkowe, w których dwie drewniane belki umieszczone są po dwóch stronach biegu, a same stopnie przytwierdzane są pomiędzy belkami. Stopnie w schodach drewnianych bardzo często posiadają grubość od czterech do sześciu centymetrów.
Kolejnym rodzajem konstrukcji wykonania schodów drewnianych jest ta centralna, która robiona jest najczęściej w dwóch bądź trzech częściach. Umieszczana jest ona również w osi stopni. Wykonać tą konstrukcję można też w formie modułowej. Stanowi wtedy szereg mniejszych elementów, które skręcone są ze sobą specjalnymi śrubami w całość. Stopnie w tej konstrukcji montuje się na górną powierzchnię budowli za pomocą metalowych płyt mocujących bądź w specjalne przygotowane podcięcia.
Polecam wszystkim schody drewniane. Są piękne i trwałe. Na rynku dużą popularnością cieszą się gatunki drewna egzotycznego. Sam mam schody mahoniowe i jestem bardzo zadowolony!